ΘΕΜΑ Β
Ι. α) Το ΑΝΣ χωρίζεται σε δύο κλάδους, στο συμπαθητικό και στο παρασυμπαθητικό. Στην περίπτωση που και οι δύο κλάδοι του ΑΝΣ νευρώνουν το ίδιο όργανο, η δράση τους είναι ανταγωνιστική. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 165)
β) Η δράση του συμπαθητικού έχει ως αποτέλεσμα τη διαστολή της κόρης του οφθαλμού, ενώ η δράση του παρασυμπαθητικού έχει ως αποτέλεσμα τη συστολή της. Η δράση του συμπαθητικού έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του καρδιακού παλμού, ενώ η δράση του παρασυμπαθητικού έχει ως αποτέλεσμα τη μείωσή του. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 165)
γ) Το ΑΝΣ, αν και διατηρεί κάποιο βαθμό ελευθερίας, ελέγχεται από τον εγκέφαλο. Για παράδειγμα:
- Τα κέντρα ελέγχου της καρδιακής και αναπνευστικής λειτουργίας, που βρίσκονται στον προμήκη, δέχονται πληροφορίες από υποδοχείς των σπλάχνων, και, μέσω του ΑΝΣ, δίνουν τις κατάλληλες εντολές στα εκτελεστικά όργανα.
- Ο υποθάλαμος, ελέγχοντας το ΑΝΣ, ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σώματος, τα αισθήματα της πείνας και της δίψας, το ισοζύγιο του νερού και των αλάτων. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 166)
====
ΙΙ. α) Στους ενδοκρινείς αδένες ανήκουν ο υποθάλαμος, η υπόφυση, ο θυρεοειδής, τα επινεφρίδια, η επίφυση και ο θύμος αδένας κ.ά. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 191)
β) Ο υποθάλαμος. Ελέγχει την υπόφυση (αδένας), και με αυτό τον τρόπο αποτελεί και την περιοχή σύνδεσης του νευρικού συστήματος με το σύστημα των ενδοκρινών αδένων. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 159)
γ) Τα μηνύματα που στέλνει το Νευρικό Σύστημα στα εκτελεστικά όργανα είναι οι νευρικές ώσεις. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 139 & 143 & 145 & Προσαρτήσεις Οδηγιών Διδασκαλίας)
Τα μηνύματα που στέλνουν οι ενδοκρινείς αδένες στα κύτταρα-στόχους τους είναι οι ορμόνες. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 191)
Το νευρικό σύστημα είναι υπεύθυνο για τη γρήγορη ρύθμιση, ενώ οι ενδοκρινείς αδένες για τη ρύθμιση αλλαγών που απαιτούν περισσότερο χρόνο. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 192)
===========
ΘΕΜΑ Δ
Ι. Ο ερειστικός ιστός αποτελείται από κύτταρα που βρίσκονται μέσα σε άφθονη μεσοκυττάρια ουσία. Η μεσοκυττάρια ουσία μπορεί να περιέχει δύο τύπων πρωτεϊνικά ινίδια, το κολλαγόνο, που της προσδίδει αντοχή και ελαστικότητα, και την ελαστίνη, που της προσδίδει περισσότερη ελαστικότητα. Ο ερειστικός ιστός συνδέει δομές μεταξύ τους, προσφέρει στήριξη και προστασία. Διακρίνεται σε συνδετικό, χόνδρινο και οστίτη ιστό.
Ο συνδετικός ιστός διακρίνεται σε χαλαρό και πυκνό. Ο χαλαρός συνδετικός ιστός συναντάται κυρίως στο δέρμα. Η μεσοκυττάρια ουσία του περιέχει ίνες κολλαγόνου και ελαστίνης. Ο συνδυασμός αυτός είναι υπεύθυνος για την ελαστικότητα του δέρματος. Η μεσοκυττάρια ουσία του πυκνού συνδετικού ιστού αποτελείται κυρίως από ινίδια κολλαγόνου σε δεσμίδες. Συναντάται στους συνδέσμους των αρθρώσεων και στους τένοντες που συνδέουν τους σκελετικούς μυς με τα οστά.
Ο οστίτης ιστός, που συναντάται στα οστά, αποτελείται από εξαιρετικά σκληρή μεσοκυττάρια ουσία, η οποία περιέχει άλατα και ινίδια κολλαγόνου. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 10-11)
ΙΙ. Το αίμα θεωρείται από τους περισσότερους ερευνητές ως ιδιαίτερος τύπος συνδετικού ιστού, που αποτελείται από τρία είδη κυττάρων: τα ερυθρά αιμοσφαίρια, που μεταφέρουν οξυγόνο, τα λευκά αιμοσφαίρια, που συμβάλλουν στην άμυνα, και τα αιμοπετάλια, που συμμετέχουν στην πήξη του αίματος. Η μεσοκυττάρια ουσία σ' αυτή την περίπτωση είναι υγρή και αποτελεί το πλάσμα του αίματος.
Σε αυτές τις ιδιότητες βοηθούν και οι διάφορες πρωτεΐνες που υπάρχουν στο αίμα.
- Στα ερυθρά αιμοσφαίρια, το κυτταρόπλασμα τους περιέχει κυρίως αιμοσφαιρίνη, μία εξειδικευμένη πρωτεΐνη, υπεύθυνη για τη μεταφορά του οξυγόνου. (Μεταφορά ουσιών)
- Στα λευκά αιμοσφαίρια, μία ομάδα λεμφοκυττάρων, τα Β-λεμφοκύτταρα, είναι υπεύθυνα για την παραγωγή ειδικών πρωτεϊνών των αντισωμάτων. (Άμυνα έναντι μικροοργανισμών)
- Πρωτεΐνες του πλάσματος είναι οι σφαιρίνες που παράγονται στο ήπαρ και προορίζονται κυρίως για την καταστροφή των μικροοργανισμών και τη μεταφορά ουσιών, έχουν ενζυμική δράση, ορισμένες από αυτές συμμετέχουν και στη διαδικασία πήξης του αίματος. (Μεταφορά ουσιών, Άμυνα έναντι μικροοργανισμών, Πήξη αίματος)
- Το συμπλήρωμα είναι μία ομάδα 20 πρωτεϊνών που συμμετέχουν στη διαδικασία αντιμετώπισης των παθογόνων μικροοργανισμών, καταστρέφοντας τους με διάφορους τρόπους. (Άμυνα έναντι μικροοργανισμών)
- Το ινωδογόνο που έχει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία πήξης του αίματος. (Πήξη αίματος) (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 62-63)
RSS feed
Σχολιάστε...