ΘΕΜΑ Β
Ι. α) Στο δεξιό κόλπο φτάνει το αίμα από την περιφέρεια του σώματος. Στον αριστερό κόλπο φτάνει το αίμα, που έχει ήδη περάσει από τους πνεύμονες. Με τη συστολή των κόλπων το αίμα κινείται προς τις κοιλίες. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 44)
β) Το αίμα κινείται από τους κόλπους προς τις κοιλίες, οι οποίες με τη συστολή τους το στέλνουν σε δύο αρτηρίες. Μεταξύ των κόλπων και των κοιλιών υπάρχουν βαλβίδες που καθορίζουν τη μονόδρομη ροή του αίματος σε κάθε σύσπαση της καρδιάς. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 44)
γ) Οι δύο κοιλίες χωρίζονται μεταξύ τους με το μεσοκοιλιακό διάφραγμα και οι κόλποι με το μεσοκολπικό διάφραγμα. Δεν υπάρχει, επομένως, επικοινωνία ανάμεσα στους δύο κόλπους ή στις δύο κοιλίες. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 44)
δ) Από την αριστερή κοιλία εισέρχεται στην αορτή και κινείται προς την περιφέρεια του σώματος, ενώ από τη δεξιά κοιλία εισέρχεται στην πνευμονική αρτηρία και κινείται προς τους πνεύμονες. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 45)
====
ΙΙ. α) Ο ανθρώπινος οργανισμός συνίσταται από τρισεκατομμύρια κύτταρα. Το κύτταρα αυτά εμφανίζουν σημαντική ποικιλομορφία, που αφορά το μέγεθος, το σχήμα το χρώμα κ.ά. Παρ' όλο που προέρχονται από ένα αρχικό κύτταρο, το ζυγωτό, με αλλεπάλληλες μιτωτικές διαιρέσεις, αποκτούν τελικά διαφορετικά μορφολογικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά με τη διαδικασία της διαφοροποίησης. Τα χαρακτηριστικά αυτά τους επιτρέπουν να επιτελούν αποτελεσματικά τις εξειδικευμένες λειτουργίες τους. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 9)
β) Η κύρια κατηγορία ιστού στην οποία ανήκουν και τα 5 είδη κυττάρων είναι ο ερειστικός ιστός.
Λιποκύτταρα: Ο λιπώδης ιστός είναι ένας ειδικός τύπος χαλαρού συνδετικού ιστού, του οποίου τα κύτταρα (λιποκύτταρα) αποθηκεύουν λίπος.
Οστεοκύτταρα: Μέσα σε κοιλότητές της μεσοκυττάριας ουσίας του οστίτη ιστού υπάρχουν τα οστεοκύτταρα.
Χονδροβλάστες: Τα κύτταρά του χόνδρινου ιστού, οι χονδροβλάστες, βρίσκονται μέσα σε κοιλότητες της μεσοκυττάριας ουσίας.
Ερυθρά αιμοσφαίρια: Το αίμα θεωρείται από τους περισσότερους ερευνητές ως ιδιαίτερος τύπος συνδετικού ιστού, που αποτελείται από τρία είδη
κυττάρων: τα ερυθρά αιμοσφαίρια, τα λευκά αιμοσφαίρια και τα αιμοπετάλια.
Λεμφοκύτταρα: Στα μη κοκκιώδη λευκά αιμοσφαίρια περιλαμβάνονται τα λεμφοκύτταρα. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 10-11, 61)
γ)
- Ο μυϊκός ιστός της καρδιάς (μυοκάρδιο) βρίσκεται μόνο στα τοιχώματα της καρδιάς. Οι μυϊκές ίνες του είναι κυλινδρικές και έχουν γραμμώσεις.
- Ο λείος μυϊκός ιστός επενδύει κυρίως τοιχώματα, όπως αυτά των αγγείων και του γαστρεντερικού σωλήνα. Αποτελείται από ατρακτοειδείς και χωρίς γραμμώσεις μυϊκές ίνες.
- Ο σκελετικός μυϊκός ιστός συναντάται στους σκελετικούς μυς και αποτελείται από σχετικά μακριές κυλινδρικές μυϊκές ίνες, που φέρουν γραμμώσεις. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 12)
===========
ΘΕΜΑ Δ
Ι. Αισθανόμαστε την υφή του ρολογιού και του παπουτσιού αλλά και την πίεση που ασκεί στο χέρι ή στο πόδι μας αντίστοιχα, δηλαδή, οι αισθήσεις που συμμετέχουν είναι η αφή και η πίεση. Για τις αισθήσεις της αφής και της πίεσης υπεύθυνες είναι διάφορες ομάδες μηχανοϋποδοχέων, που μπορεί να είναι ελεύθερες νευρικές απολήξεις ή ειδικά σωμάτια. Αυτές οι ομάδες βρίσκονται κατανεμημένες τόσο στην επιφάνεια του σώματος (δέρμα) όσο και σε ιστούς των μυών και των συνδέσμων. Οι αισθητικές πληροφορίες μεταφέρονται στην πρόσθια περιοχή του βρεγματικού λοβού (κέντρο σωματικών αισθήσεων), όπου αναλύονται και ερμηνεύονται. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 173)
ΙΙ. Η εξοικείωση είναι η αναγνώριση ενός ερεθίσματος ως μη σημαντικού, με συνέπεια ο οργανισμός να μαθαίνει να μην αντιδρά σε αυτό. Για παράδειγμα, ένας επαναλαμβανόμενος ήχος παύει ύστερα από κάποιο χρονικό διάστημα να προκαλεί την αντίδρασή μας.
Ύστερα από την επίδραση ενός συγκεκριμένου ερεθίσματος, για ορισμένο χρόνο, σε ένα υποδοχέα, η αίσθηση μειώνεται ή χάνεται (εξοικείωση υποδοχέα). Αυτό είναι χρήσιμο για τον οργανισμό, αφού μπορεί να αγνοεί τέτοια ακίνδυνα ερεθίσματα και να επικεντρώνεται σε άλλα σημαντικότερα. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 164, 185)
Σχολιάστε...