ΘΕΜΑ Β
Ι. α) Στο εσωτερικό των φλεβών το αίμα οδεύει αναγκαστικά προς την καρδιά. Το αίμα, με κάθε συστολή των κοιλιών της καρδιάς, διοχετεύται στις αρτηρίες. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 47-48)
β)
Σύγκριση Αγγείων |
Ιδιότητες Αγγείων |
Φλέβες |
Αρτηρίες |
Αριθμός |
περισσότερες |
λιγότερες |
Εμφανίζουν Σφυγμό |
όχι |
ναι |
Διαθέτουν βαλβίδες |
ναι |
όχι |
Πάχος τοιχώματος |
λεπτότερες |
παχύτερες |
Εσωτερική διάμετρος |
μεγαλύτερη |
μικρότερη |
Πίεση αίματος στο εσωτερικό |
μικρότερη |
μεγαλύτερη |
(Σχολικό Βιβλίο, σελ. 47-48)
γ) Τα τριχοειδή παρεμβάλλονται μεταξύ αρτηριών και φλεβών. Μέσω των τοιχωμάτων των τριχοειδών γίνεται η ανταλλαγή των ουσιών ανάμεσα στο αίμα και στους ιστούς, καθώς και η ανταλλαγή, με παθητική διάχυση, του οξυγόνου και του διοξειδίου του άνθρακα. Η ταχύτητα του αίματος ελαχιστοποιείται στην περιοχή των τριχοειδών, και διευκολύνεται έτσι η ανταλλαγή ουσιών μεταξύ τριχοειδών και των κυττάρων των ιστών. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 48, 50)
====
ΙΙ. α) Οι αισθήσεις διακρίνονται σε σωματικές και ειδικές.
Η αφή ανήκει στις σωματικές, ενώ η ισορροπία ανήκει στις ειδικές αισθήσεις. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 171, 173, 184)
β) Οι υποδοχείς της θερμοκρασίας είναι ελεύθερες νευρικές απολήξεις, που βρίσκονται κυρίως στο δέρμα και στους σκελετικούς μυς.
Οι νευρικές ώσεις από τους υποδοχείς αυτούς μεταφέρονται, μέσω αισθητικών οδών, αρχικά στο θάλαμο και τελικά στο κέντρο των σωματικών αισθήσεων, στο βρεγματικό λοβό. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 173)
γ) Το υποδεκτικό όργανο της ακοής είναι το όργανο του Corti, που εντοπίζεται στον κοχλία και αποτελείται κυρίως από ειδικά τριχοφόρα κύτταρα (μηχανοϋποδοχείς). Από αυτά ξεκινούν νευρικές ώσεις, οι οποίες φτάνουν μέσω του κοχλιακού νεύρου στο φλοιό του εγκεφάλου (κροταφικός λοβός) και ερμηνεύονται ως ήχος. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 181-182)
===========
ΘΕΜΑ Δ
Ι. Η αδρεναλίνη ανήκει στις αμίνες άρα πρόκειται για πεπτιδική ορμόνη. Οι πεπτιδικές ορμόνες δεν εισέρχονται ποτέ στο κύτταρο, αλλά προσδένονται σε υποδοχείς της κυτταρικής μεμβράνης.
Αντίθετα, η κορτιζόνη ανήκει στις στεροειδείς ορμόνες. Οι στεροειδείς ορμόνες εισέρχονται ελεύθερα μέσα στο κύτταρο, διότι είναι εξαιρετικά μικρά λιποδιαλυτά μόρια. Στο κυτταρόπλασμα προσδένονται σε ειδικούς υποδοχείς. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 192)
ΙΙ. Σε σοβαρές περιπτώσεις αλλεργίας χρειάζεται άμεση δράση της ουσίας που θα χρησιμοποιηθεί.
Στις πεπτιδικές ορμόνες το σύμπλεγμα ορμόνη-υποδοχέας ενεργοποιεί κατευθείαν τα ένζυμα του κυττάρου, προκειμένου να διεξαχθούν οι λειτουργίες του.
Στις στεροειδείς ορμόνες, το σύμπλεγμα ορμόνης-υποδοχέα εισέρχεται στον πυρήνα. Εκεί ενεργοποιεί συγκεκριμένα γονίδια και ακολουθεί πρωτεϊνοσύνθεση. Οι ορμόνες αυτές δρουν πιο αργά από τις προηγούμενες, διότι απαιτείται περισσότερος χρόνος για την πρωτεϊνοσύνθεση απ' ό,τι για την ενεργοποίηση ήδη υπαρχόντων ενζύμων στο κύτταρο.
Επμένως, στα σοβαρά περιστατικά αλλεργίας που απαιτούν άμεση αντιμετώπιση, οι γιατροί χορηγούν στον ασθενή αδρεναλίνη και όχι κορτιζόνη που απαιτεί περισσότερο χρόνο. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 192)
Σχολιάστε...