ΘΕΜΑ Β
Ι.
====
ΙΙ. α) Το αναπαραγωγικό σύστημα της γυναίκας αποτελείται από τις δύο ωοθήκες, τους δύο ωαγωγούς (ή σάλπιγγες), τη μήτρα, τον κόλπο και το αιδοίο. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 205)
β) Μεταξύ της 5ης και 7ης ημέρας από τη γονιμοποίηση το βλαστίδιο προσκολλάται στο ενδομήτριο, το οποίο έχει κατάλληλα προετοιμαστεί. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 214)
Η μήτρα είναι ένα όργανο που έχει περίπου το μέγεθος και το σχήμα ενός ανεστραμμένου αχλαδιού, με παχιά τοιχώματα από μυϊκό ιστό. Η μήτρα περιβάλλεται εσωτερικά από βλεννογόνο, το ενδομήτριο. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 205)
γ) Κατά την εφηβεία (11ο με 13ο έτος της ηλικίας), οι ωοθήκες αρχίζουν να παράγουν οιστρογόνα και προγεστερόνη, ορμόνες οι οποίες παίζουν σημαντικό ρόλο στον εμμηνορρυσιακό κύκλο και προκαλούν την ανάπτυξη του στήθους. Τα οιστρογόνα, κυρίως, είναι υπεύθυνα για την εμφάνιση των δευτερευόντων φυλετικών χαρακτηριστικών (όπως είναι η αναπτυγμένη λεκάνη και η συσσώρευση υποδόριου λίπους, που δίνει τις χαρακτηριστικές καμπύλες στο γυναικείο σώμα). (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 205)
===========
ΘΕΜΑ Δ
Ι. Η παρουσία αντιγόνου συγχρόνως με το αντίστοιχο αντίσωμα, που θα μπορούσε να συμβεί κατά τη διάρκεια μη επιτρεπτών μεταγγίσεων, έχει ως αποτέλεσμα την αντίδραση αντιγόνου - αντισώματος, γεγονός, που προκαλεί συγκόλληση των ερυθροκυττάρων. Η κυκλοφορία του αίματος στην περίπτωση αυτή σταματά και ακολουθεί αιμόλυση, που συνεπάγεται το θάνατο του ατόμου. Για να μη συμβεί αιμοσυγκόλληση, πρέπει κατά τις μεταγγίσεις να δίνεται προσοχή, ώστε το αίμα του δότη να μην περιέχει συγκολλητινογόνα αντίστοιχα με τις συγκολλητίνες του δέκτη.
Στο πλάσμα των ατόμων :
- με ομάδα αίματος Α κυκλοφορούν αντισώματα (συγκολλητίνες) έναντι του αντιγόνου Β, τα αντί-Β,
- με ομάδα Β αντισώματα, αντισώματα έναντι του αντιγόνου Α, τα αντί-Α,
- με ομάδα ΑΒ κανένα αντίσωμα, και
- με ομάδα Ο και τα δύο είδη αντισωμάτων (αντί-Α και αντί-Β)
Έτσι, οι δότες αίματος :
- Α ομάδας (αντιγόνο Α) προκαλούν συγκόλληση σε δέκτες Β ομάδας (αντί-Α) και δέκτες Ο ομάδας (αντί-Α και αντί-Β)
- Β ομάδας (αντιγόνο Β) προκαλούν συγκόλληση σε δέκτες Α ομάδας (αντί-Β) και δέκτες Ο ομάδας (αντί-Α και αντί-Β)
- ΑΒ ομάδας (αντιγόνο Α και αντιγόνο Β) προκαλούν συγκόλληση σε δέκτες Α ομάδας (αντί-Β), σε δέκτες Β ομάδας (αντί-Α) και δέκτες Ο ομάδας (αντί-Α και αντί-Β)
- Ο ομάδας (κανένα αντιγόνο) δεν προκαλούν συγκόλληση όποια αντισώματα (συγκολλητίνες) κι αν έχει ο δέκτης.
Όταν η Μαρία χρειάστηκε επειγόντως αίμα, οι γιατροί δεν επέτρεψαν στον Γιάννη να της δώσει, προφανώς διότι τα αντιγόνα στο αίμα του Γιάννη συγκολλούνταν από τα αντισώματα στο αίμα της Μαρίας (ο Γιάννης δεν μπορεί να είναι Ο ομάδας).
|
Δότης |
Δέκτης |
Μετάγγιση |
Α/Α |
Γιάννης |
Aντιγόνα |
Aντισώματα |
Μαρία |
Aντιγόνα |
Aντισώματα |
Μη Επιτρεπτή |
1 |
Α |
Α |
αντί-Β |
Β |
Β |
αντί-Α |
X |
2 |
Α |
Α |
αντί-Β |
Ο |
- |
αντί-Α, αντί-Β |
X |
3 |
Β |
Β |
αντί-Α |
Α |
Α |
αντί-Β |
X |
4 |
Β |
Β |
αντί-Α |
Ο |
- |
αντί-Α, αντί-Β |
X |
5 |
ΑΒ |
Α και Β |
κανένα |
Α |
Α |
αντί-Β |
X |
6 |
ΑΒ |
Α και Β |
κανένα |
Β |
Β |
αντί-Α |
X |
7 |
ΑΒ |
Α και Β |
κανένα |
Ο |
- |
αντί-Α, αντί-Β |
X |
Όταν όμως αρχικά ο Γιάννης είχε χρειαστεί αίμα, η Μαρία επετράπει να του δώσει, δηλαδή τα αντιγόνα της Μαρίας δεν συγκολλούνταν από τα αντισώματα στο αίμα του Γιάννη. Αυτό σημαίνει ότι οι μεταγγίσεις 1, 3 του παραπάνω πίνακα δεν επιτρέπτονται αντίστροφα, διότι :
- 1. Τα αντιγόνα της δότριας Μαρίας (Β) συγκολλούνται από τα αντισώματα του δέκτη Γιάννη (αντί-Β).
- 3. Τα αντιγόνα της δότριας Μαρίας (Α) συγκολλούνται από τα αντισώματα του δέκτη Γιάννη (αντί-Α).
Επομένως, τα πιθανά ζευγάρια ομάδων αίματος στις οποίες μπορεί να ανήκει ο Γιάννης και η Μαρία είναι :
Γιάννης |
Μαρία |
Μετάγγιση |
Ομάδα |
Aντιγόνα |
Aντισώματα |
Ομάδα |
Aντιγόνα |
Aντισώματα |
Γιάννης
σε
Μαρία |
Μαρία
σε
Γιάννη |
Α |
Α |
αντί-Β |
Ο |
- |
αντί-Α, αντί-Β |
X |
✓ |
Β |
Β |
αντί-Α |
Ο |
- |
αντί-Α, αντί-Β |
X |
✓ |
ΑΒ |
Α και Β |
κανένα |
Α |
Α |
αντί-Β |
X |
✓ |
ΑΒ |
Α και Β |
κανένα |
Β |
Β |
αντί-Α |
X |
✓ |
ΑΒ |
Α και Β |
κανένα |
Ο |
- |
αντί-Α, αντί-Β |
X |
✓ |
(
Σχολικό Βιβλίο, σελ. 64-65)
ΙΙ. Αφού στο νοσοκομείο ανέμειξαν σταγόνες αίματος του Γιάννη με ορρό που περιείχε αντί-Α αντισώματα και τα ερυθρά αιμοσφαίριά του δεν συγκολλήθηκαν, το αίμα του δεν περιείχε αντιγόνα Α άρα ο Γιάννης δεν είναι Α ομάδας ή ΑΒ ομάδας αλλά Β ομάδας, επομένως η Μαρία είναι υποχρεωτικά Ο ομάδας δηλαδή τα ερυθροκύτταρα της δεν φέρουν αντιγόνα και στο πλάσμα του αίματός της περιέχονται αντί-Α και αντί-Β αντισώματα.
Οι γιατροί απαγόρευσαν στον Γιάννη να δώσει αίμα στην Μαρία, διότι τα αντιγόνα Β του Γιάννη θα συγκολλούνταν από τα αντισώματα αντί-Β στο αίμα της Μαρίας και η ζωή της θα διέτρεχε κίνδυνο. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 64-65)
Σχολιάστε...