ΘΕΜΑ Β
Ι. α) Οι όρχεις αρχίζουν την ανάπτυξη τους μέσα στην κοιλιακή κοιλότητα, κατά την εμβρυϊκή ζωή. Τους δύο τελευταίους μήνες πριν από τον τοκετό κατεβαίνουν και εγκαθίστανται στο όσχεο. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 203)
β) Η θερμοκρασία (34°C) στην περιοχή αυτή είναι η ιδανική για τη σπερματογένεση, δηλαδή την παραγωγή σπερματοζωαρίων, που θα αρχίσει κατά την εφηβεία. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 203)
γ) Οι όρχεις είναι μεικτοί αδένες. Η εξωκρινής μοίρα τους παράγει τα σπερματοζωάρια, και η ενδοκρινής τις αντρικές ορμόνες. Σημαντικότερη από τις ορμόνες αυτές είναι η τεστοστερόνη. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 204)
====
ΙΙ. α) Οι ανώτερες πνευματικές λειτουργίες είναι η μνήμη, η μάθηση και η συμπεριφορά (η αιτιολόγηση, η έκφραση μέσω του λόγου, η κρίση, τα συναισθήματα). (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 155)
β) Μάθηση είναι η διαδικασία απόκτησης καινούριας γνώσης, που συμβάλλει στην προσαρμογή της συμπεριφοράς του ατόμου. Διακρίνονται διάφοροι τύποι μάθησης όπως ή εξοικείωση, η ευαισθητοποίηση, η συνειρμική μάθηση, η αντίληψη. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 164)
γ) Η συνειρμική μάθηση αφορά το συσχετισμό δύο ή περισσότερων ερεθισμάτων. Για παράδειγμα, έχουμε μάθει να αναμένουμε τον ήχο της βροντής ύστερα από τη λάμψη της αστραπής. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 164)
δ) Η αντίληψη αφορά τη δυνατότητα ανάκλησης από τη μνήμη προηγούμενων εμπειριών και τη χρήση τους για την επίλυση προβλημάτων. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 164)
===========
ΘΕΜΑ Δ
Ι. Από το δεξιό κόλπο (με τη συστολή των κόλπων), το αίμα κινείται προς την δεξιά κοιλία. Στη συνέχεια, με τη συστολή των κοιλιών, και ενώ οι βαλβίδες, που υπάρχουν μεταξύ των κόλπων και των κοιλιών καθορίζοντας τη μονόδρομη ροή του αίματος σε κάθε σύσπαση της καρδιάς, κλείνουν εμποδίζοντας την παλινδρόμηση του αίματος προς τους κόλπους, το αίμα από τη δεξιά κοιλία εισέρχεται στην πνευμονική αρτηρία, η οποία είναι η μόνη αρτηρία που μεταφέρει μη οξυγονωμένο αίμα, και κινείται προς τους πνεύμονες. Βαλβίδες που βρίσκονται στην είσοδο των δύο μεγάλων αρτηριών ελέγχουν τη ροή του αίματος από τις κοιλίες προς την αορτή και προς την πνευμονική αρτηρία. Μέσω της αρτηρίας αυτής, που στη συνέχεια διακλαδίζεται σε δύο, το αίμα φτάνει στους πνεύμονες. Εκεί γίνεται η ανταλλαγή αερίων, κατά την οποία το αίμα παραλαμβάνει το οξυγόνο και αποβάλλει το διοξείδιο του άνθρακα. Στη συνέχεια, το οξυγονωμένο αίμα, μέσω των πνευμονικών φλεβών, επιστρέφει στον αριστερό κόλπο της καρδιάς. Από τον αριστερό κόλπο περνά στην αριστερή κοιλία. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 44-45, 54)
ΙΙ. Στο δεξιό κόλπο φτάνει το αίμα από την περιφέρεια του σώματος, πλούσιο σε διοξείδιο του άνθρακα. Στον αριστερό κόλπο φτάνει το αίμα, που έχει ήδη περάσει από τους πνεύμονες και είναι πλούσιο σε οξυγόνο. Με τη συστολή των κόλπων το αίμα κινείται προς τις κοιλίες. Άρα η δεξιά πλευρά της καρδιάς περιέχει αίμα πλούσιο σε διοξείδιο του άνθρακα, ενώ η αριστερή πλευρά της καρδιάς περιέχει αίμα πλούσιο σε οξυγόνο.
Όταν τα ερυθροκύτταρα φτάσουν στους πνεύμονες με την κυκλοφορία, προσλαμβάνουν οξυγόνο και αποβάλλουν το διοξείδιο του άνθρακα. Το κυτταρόπλασμα των ώριμων ερυθρών αιμοσφαιρίων περιέχει κυρίως αιμοσφαιρίνη. Η αιμοσφαιρίνη είναι μία εξειδικευμένη πρωτεΐνη, υπεύθυνη για τη μεταφορά του οξυγόνου. Το άτομο σιδήρου που υπάρχει σε κάθε μόριο αίμης της αιμοσφαιρίνης δεσμεύει ένα μόριο οξυγόνου. Στην κατάσταση αυτή η αιμοσφαιρίνη ονομάζεται οξυαιμοσφαιρίνη. Το οξυγόνο μεταφέρεται μέχρι τα τριχοειδή, όπου αποδεσμεύεται από την αιμοσφαιρίνη και διαχέεται προς τα κύτταρα. Αφού απελευθερωθεί το οξυγόνο, δεσμεύεται από την αιμοσφαιρίνη ένα μέρος από το διοξείδιο του άνθρακα που έχει παραχθεί με το μεταβολισμό των κυττάρων. Στη συνέχεια το δεσμευμένο διοξείδιο του άνθρακα και το διαλυμένο στο πλάσμα, μεταφέρονται στους πνεύμονες, όπου αποβάλλονται ως CΟ2.
Επομένως, το ερυθρό αιμοσφαίριο που βρισκόταν στον δεξιό κόλπο της καρδιάς είναι πλούσιο σε διοξείδιο του άνθρακα και φτωχό σε οξυγόνο, ενώ όταν επιστρέψει στην αριστερή κοιλία, μετά από λίγο χρόνο, από τους πνεύμονες είναι πλούσιο σε οξυγόνο και φτωχό σε διοξείδιο του άνθρακα, αφού εκεί γίνεται η αναλλαγή των αερίων.
Οι μεταβολές στο αιμοσφαίριο εξυπηρετούν την ανταλλαγή των αερίων (οξυγόνο με διοξειδίο άνθρακα) μεταξύ τριχοειδών αγγείων και κυττάρων των ιστών οπότε επιτυγχάνεται η τροφοδοσία των κυττάρων με οξυγόνο και η ταυτόχρονη απομάκρυνση από αυτά του διοξειδίου του άνθρακα που έχει παραχθεί με το μεταβολισμό των κυττάρων, αέριο το οποίο αποβάλλεται από τον οργανισμό με την ανταλλαγή αερίων (διοξειδίο άνθρακα με οξυγόνο) μεταξύ περιβάλλοντος και κυττάρων των πνευμόνων ενώ ταυτόχρονα επανεμπλουτίζεται με οξυγόνο για να καλύψει ξανά τις ανάγκες των ιστών. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 44, 54, 59-60)
RSS feed
Σχολιάστε...