ΘΕΜΑ Β
Ι. α) Στη μεγάλη κυκλοφορία το αίμα από την αριστερή κοιλία της καρδιάς, μέσω της αορτής και των διακλαδώσεών της, κατευθύνεται προς όλα τα σημεία του σώματος. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 54)
β) Το αίμα, με τις ουσίες που πρέπει να αποβληθούν, περνά στα λεπτά φλεβικά αγγεία (φλεβίδια) και με την άνω και κάτω κοίλη φλέβα επανέρχεται στο δεξιό κόλπο της καρδιάς. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 54)
γ) Αίμα από τη δεξιά κοιλία, με τη συστολή της, διοχετεύεται στην πνευμονική αρτηρία, η οποία είναι η μόνη αρτηρία που μεταφέρει μη οξυγονωμένο αίμα. Μέσω της αρτηρίας αυτής, που στη συνέχεια διακλαδίζεται σε δύο, το αίμα φτάνει στους πνεύμονες. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 54)
δ) Το οξυγονωμένο αίμα, μέσω των πνευμονικών φλεβών, επιστρέφει στον αριστερό κόλπο της καρδιάς. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 54)
====
ΙΙ. α) Η σπερματογένεση γίνεται στους όρχεις. Στην ηλικία των 13 η τεστοστερόνη αρχίζει να διεγείρει τους όρχεις για συνεχή παραγωγή σπερματοζωαρίων. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 210)
β) Τα πρόδρομα γεννητικά κύτταρα της γυναίκας είναι τα ωογόνια, τα οποία πολλαπλασιάζονται μιτωτικά κατά την εμβρυϊκή ζωή. Τα ωογόνια αυξάνονται σε μέγεθος με τη συσσώρευση θρεπτικών ουσιών (λέκιθος) και μεταμορφώνονται σε ωοκύτταρα (με 46 χρωμοσώματα το καθένα). Κάθε ωοκύτταρο βρίσκεται μέσα σε ένα ωοθυλάκιο και παραμένει σ' αυτό το στάδιο για πολλά χρόνια.
Από την εφηβεία και μετά, κάθε 28 περίπου ημέρες ένα ωοθυλάκιο αναπτύσσεται εναλλάξ από κάθε ωοθήκη. Το ωοκύτταρο που περιέχει μπαίνει στο στάδιο της ωρίμανσης, κατά το οποίο υφίσταται την πρώτη μειωτική διαίρεση. Από τη διαίρεση αυτή θα προκύψει ένα μικρό κύτταρο (πολικό σωμάτιο) και ένα μεγάλο, το οποίο θα εξελιχτεί σε ωάριο με 23 χρωμοσώματα. Το ωάριο περιέχει τη λέκιθο, που είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη του ζυγωτού κατά τις πρώτες μέρες μετά τη γονιμοποίηση. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 210-211)
γ) Η αντρική στειρότητα οφείλεται κυρίως σε ανεπαρκή παραγωγή σπερματοζωαρίων ή στην παραγωγή μεγάλου ποσοστού ανώμαλων σπερματοζωαρίων. Στα αίτια περιλαμβάνονται οι ακτινοβολίες, η υψηλή θερμοκρασία στην περιοχή των όρχεων, χημικές ενώσεις και διάφορες ασθένειες. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 224)
===========
ΘΕΜΑ Δ
Ι. Ο προμήκης περιλαμβάνει σημαντικά κέντρα του Αυτόνομου Νευρικού Συστήματος (ΑΝΣ) όπως αυτά που σχετίζονται με τον έλεγχο της αναπνοής, της καρδιακής λειτουργίας και της αρτηριακής πίεσης. Άρα, το τμήμα του εγκεφάλου που επηρέασε τον ρυθμό με τον οποίο ανέπνεε ο μαθητής ήταν ο προμήκης.
Το συμπαθητικό έχει, γενικά, σημαντικό ρόλο σε καταστάσεις έντασης ή έκτακτης ανάγκης. Το παρασυμπαθητικό, αντίθετα, ελέγχει τις λειτουργίες του οργανισμού, όταν αυτός βρίσκεται σε ηρεμία. Επαναφέρει επίσης τις λειτουργίες σε κανονικό ρυθμό ύστερα από καταστάσεις έντασης. Άρα η δράση του συμπαθητικού είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση του ρυθμού της αναπνοής όταν ο μαθητής έτρεξε για να προλάβει το λεωφορείο, ενώ η δράση του παρασυμπαθητικού είχε ως αποτέλεσμα τη μείωσή του όταν ο μαθητής ηρεμούσε στην στάση. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 159, 166)
ΙΙ. Η λειτουργία της καρδιάς επηρεάζεται και από γεγονότα που συμβαίνουν στον υπόλοιπο οργανισμό. Όταν τα κύτταρα παρουσιάζουν αυξημένη δραστηριότητα, όπως κατά τη διάρκεια σωματικής άσκησης, χρειάζονται περισσότερο αίμα. Τότε η καρδιά αναγκάζεται να αυξήσει το ρυθμό λειτουργίας της.
Η ανάγκη για να τρέξει προκειμένου να προλάβει το λεωφορείο, επέβαλλε την αύξηση του ρυθμού της λειτουργίας της καρδιάς ώστε οι μύες, κυρίως των ποδιών, του μαθητή να έχουν την καλύτερη δυνατή αιμάτωση για να ανταποκριθούν στο τρέξιμο. Το τμήμα του εγκεφάλου που επηρέασε το ρυθμό της λειτουργίας της καρδιάς ήταν και πάλι ο προμήκης. Η δράση του συμπαθητικού είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση του καρδιακού παλμού, ενώ η δράση του παρασυμπαθητικού είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του ρυθμού της. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 46, 159, 166)
Σχολιάστε...