ΘΕΜΑ Β
Ι. α) Τα ώριμα ερυθρά αιμοσφαίρια έχουν χαρακτηριστικό σχήμα αμφίκοιλου δίσκου και είναι παχύτερα στην περιφέρεια απ' ό,τι στο κέντρο. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 59)
Η δρεπανοκυτταρική αναιμία είναι μία κληρονομική ασθένεια που χαρακτηρίζεται από την παραγωγή μη φυσιολογικής αιμοσφαιρίνης, με αποτέλεσμα τα ερυθροκύτταρα να εμφανίζουν χαρακτηριστικό δρεπανοειδές σχήμα. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 67)
β) Το κυτταρόπλασμα των ερυθρών αιμοσφαιρίων περιέχει κυρίως αιμοσφαιρίνη. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 59)
Το άτομο σιδήρου που υπάρχει σε κάθε μόριο αίμης της αιμοσφαιρίνης δεσμεύει ένα μόριο οξυγόνου. Αφού απελευθερωθεί το οξυγόνο στα τριχοειδή, δεσμεύεται από την αιμοσφαιρίνη ένα μέρος από το διοξείδιο του άνθρακα που έχει παραχθεί με το μεταβολισμό των κυττάρων. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 60)
Μειωμένα επίπεδα αιμοσφαιρίνης στα ερυθροκύτταρα μπορεί να οφείλονται σε ανεπάρκεια σιδήρου (σιδηροπενία) λόγω κακής διατροφής του ατόμου ή αδυναμία του οργανισμού να απορροφήσει τη βιταμίνη Β12 από το έντερο. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 67)
γ) Ένα άτομο ανήκει στην ομάδα Α, όταν στην επιφάνεια των ερυθροκυττάρων του υπάρχει το αντιγόνο (συγκολλητινογόνο) Α, ενώ στο πλάσμα των ατόμων με ομάδα αίματος Α κυκλοφορούν αντισώματα (συγκολλητίνες) έναντι του αντιγόνου Β, τα αντί-Β.
Ένα άτομο ανήκει στην ομάδα ΑΒ, όταν στην επιφάνεια των ερυθροκυττάρων του υπάρχουν και τα δύο αντιγόνα (συγκολλητινογόνο Α και συγκολλητινογόνο Β), ενώ στο πλάσμα των ατόμων με ομάδα ΑΒ δεν υπάρχουν αντισώματα (συγκολλητίνες). (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 64)
| Ομάδα αίματος |
Συγκολλητινογόνα (αντιγόνα) ερυθροκυττάρων |
Συγκολλητίνες (αντισώματα) πλάσματος |
| Α |
Α |
αντί-Β |
| ΑΒ |
Α και Β |
κανένα |
====
ΙΙ. α) Οι ιοί μπορούν να διαπεράσουν τον πλακούντα και να προσβάλουν το έμβρυο. Αν, για παράδειγμα, η έγκυος προσβληθεί από τον ιό της ερυθράς, ιδιαίτερα κατά τους πρώτους μήνες της κύησης, προκαλούνται σοβαρές βλάβες στα σχηματιζόμενα όργανα του εμβρύου. Έτσι, μπορεί το βρέφος όταν γεννηθεί, να έχει κώφωση, καταρράκτη κ.ά. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 220)
β) Πρέπει ακόμη να αποφεύγονται κατά την εγκυμοσύνη οι ακτινογραφίες, διότι οι ακτίνες-Χ μπορούν να προκαλέσουν μεταλλάξεις. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 221)
γ) Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της θαλιδομίδης, ενός ήπιου ηρεμιστικού. Παιδιά που γεννήθηκαν από μητέρες οι οποίες έπαιρναν αυτό το φάρμακο γεννήθηκαν με σοβαρές παραμορφώσεις των άκρων. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 220)
===========
ΘΕΜΑ Δ
Ι. Κατά την εκσπερμάτωση, 300.000.000 περίπου σπερματοζωάρια ελευθερώνονται στον κόλπο της γυναίκας, και διά μέσου της μήτρας κατευθύνονται προς τους ωαγωγούς (σάλπιγγες). Κατά την 14η περίπου μέρα του κύκλου ένα ώριμο ωοθυλάκιο σπάζει και το ωάριο που περιέχει απελευθερώνεται στους ωαγωγούς, μετακινούμενο αργά προς τη μήτρα. Αν στους ωαγωγούς τύχει να υπάρχει ένα ωάριο, είναι πολύ πιθανό να συμβεί γονιμοποίηση. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 206, 211)
ΙΙ. Το μικρότερο σπερματοζωάριο αποτελείται από την κεφαλή με τον απλοειδή πυρήνα με 23 χρωμοσώματα, το ενδιάμεσο σώμα που περιέχει πολλά μιτοχόνδρια και την ουρά. Τα μιτοχόνδρια δίνουν ενέργεια για τη μετακίνησή του (από τον κόλπο μέχρι να συναντήσει το ωάριο στους ωαγωγούς), η οποία πραγματοποιείται με τη μαστιγιο-ουρά του.
Το -πολύ μεγαλύτερο ωάριο (λόγω συσσώρευσης θρεπτικών ουσιών απαραίτητων για την ανάπτυξη του ζυγωτού κατά τις πρώτες μέρες μετά τη γονιμοποίηση, λέκιθος)- περιέχει απλοειδή πυρήνα με 23 χρωμοσώματα ενώ μετακινείται αργά από τους ωαγωγούς προς τη μήτρα.
Κατά τη γονιμοποίηση, η κεφαλή ενός μόνο σπερματοζωαρίου με τη βοήθεια ειδικών ενζύμων εισέρχεται στο ωάριο. Οι πυρήνες των δύο απλοειδών γαμετικών κυττάρων (σπερματοζωάριο & ωάριο) συντήκονται και προκύπτει ένα διπλοειδές κύτταρο, το ζυγωτό, με 46 χρωμοσώματα. Το ζυγωτό είναι το πρώτο κύτταρο του νέου οργανισμού. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 210-211)
RSS feed
Σχολιάστε...