ΘΕΜΑ Β
Ι. α) Τα κύτταρα του νευρικού ιστού είναι δύο ειδών: τα νευρικά κύτταρα ή νευρώνες και τα νευρογλοιακά κύτταρα. Οι νευρώνες, που αποτελούν τη δομική και λειτουργική μονάδα του νευρικού συστήματος, έχουν την ιδιότητα να αντιδρούν σε συγκεκριμένες μεταβολές του περιβάλλοντος, όπως είναι η μεταβολή της θερμοκρασίας, της πίεσης, της έντασης του φωτός, του pH κ.ά. Οι μεταβολές του περιβάλλοντος
αποτελούν ερεθίσματα. Τα ερεθίσματα μπορούν να προκαλέσουν δημιουργία νευρικής ώσης. Οι νευρικές ώσεις μεταδίδονται από νευρώνα σε νευρώνα ή από νευρώνα σε εκτελεστικά όργανα.
Επομένως, τα κύτταρα που, δεν παράγουν και δεν μεταβιβάζουν νευρικές ώσεις αλλά έχουν βοηθητικό ρόλο, είναι τα νευρογλοιακά κύτταρα. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 139, 142-143, 145)
β) Τα βοηθητικά αυτά κύτταρα προμηθεύουν με θρεπτικά συστατικά το νευρώνα και χρησιμεύουν στην απορρόφηση και απομάκρυνση των άχρηστων ουσιών από αυτούς. Τα νευρογλοιακά κύτταρα, που περιβάλλουν το νευράξονα των περισσότερων από τους νευρώνες, συμβάλλουν στη μόνωσή του και στην επιτάχυνση της μεταφοράς της νευρικής ώσης. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 140)
γ) Τα νευρογλοιακά κύτταρα είναι πολύ περισσότερα από τους νευρώνες και έχουν βοηθητικό ρόλο. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 139)
====
ΙΙ. α) Οι δύο κοιλίες χωρίζονται μεταξύ τους με το μεσοκοιλιακό διάφραγμα και οι κόλποι με το μεσοκολπικό διάφραγμα. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 44)
β) Το αίμα κινείται από τους κόλπους προς τις κοιλίες. (ή … Με τη συστολή των κόλπων το αίμα κινείται προς τις κοιλίες.) (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 44)
Μεταξύ των κόλπων και των κοιλιών υπάρχουν βαλβίδες που καθορίζουν τη μονόδρομη ροή του αίματος σε κάθε σύσπαση της καρδιάς. (ή … Στη συνέχεια, με τη συστολή των κοιλιών, και ενώ οι βαλβίδες κλείνουν εμποδίζοντας την παλινδρόμηση του αίματος προς τους κόλπους, το αίμα …) (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 44, 45)
γ) Στη συνέχεια, με τη συστολή των κοιλιών, και ενώ οι βαλβίδες κλείνουν εμποδίζοντας την παλινδρόμηση του αίματος προς τους κόλπους, το αίμα διοχετεύεται στις αρτηρίες. Από την αριστερή κοιλία εισέρχεται στην αορτή … (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 45)
Στο δεξιό κόλπο φτάνει το αίμα από την περιφέρεια του σώματος, πλούσιο σε διοξείδιο του άνθρακα. Στον αριστερό κόλπο φτάνει το αίμα, που έχει ήδη περάσει από πνεύμονες και είναι πλούσιο σε οξυγόνο. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 44)
δ) Ο φυσιολογικός αριθμός παλμών (κτύπων) της καρδιάς στους ενήλικες είναι περίπου 60-80 / λεπτό.
Όταν τα κύτταρα παρουσιάζουν αυξημένη δραστηριότητα, όπως κατά τη διάρκεια σωματικής άσκησης, χρειάζονται περισσότερο αίμα. Τότε η καρδιά αναγκάζεται να αυξήσει το ρυθμό λειτουργίας της, αυτορύθμιση. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 46)
===========
ΘΕΜΑ Δ
Ι. Κατά την εκσπερμάτωση, 300.000.000 περίπου σπερματοζωάρια ελευθερώνονται στον κόλπο της γυναίκας, και διά μέσου της μήτρας κατευθύνονται προς τους ωαγωγούς (σάλπιγγες). Κατά την 14η περίπου μέρα του κύκλου ένα ώριμο ωοθυλάκιο σπάζει και το ωάριο που περιέχει απελευθερώνεται στους ωαγωγούς, μετακινούμενο αργά προς τη μήτρα. Αν στους ωαγωγούς τύχει να υπάρχει ένα ωάριο, είναι πολύ πιθανό να συμβεί γονιμοποίηση. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 206, 211)
ΙΙ. Το μικρότερο σπερματοζωάριο αποτελείται από την κεφαλή με τον απλοειδή πυρήνα με 23 χρωμοσώματα, το ενδιάμεσο σώμα που περιέχει πολλά μιτοχόνδρια και την ουρά. Τα μιτοχόνδρια δίνουν ενέργεια για τη μετακίνησή του (από τον κόλπο μέχρι να συναντήσει το ωάριο στους ωαγωγούς), η οποία πραγματοποιείται με τη μαστιγιο-ουρά του.
Το -πολύ μεγαλύτερο ωάριο (λόγω συσσώρευσης θρεπτικών ουσιών απαραίτητων για την ανάπτυξη του ζυγωτού κατά τις πρώτες μέρες μετά τη γονιμοποίηση, λέκιθος)- περιέχει απλοειδή πυρήνα με 23 χρωμοσώματα ενώ μετακινείται αργά από τους ωαγωγούς προς τη μήτρα.
Κατά τη γονιμοποίηση, η κεφαλή ενός μόνο σπερματοζωαρίου με τη βοήθεια ειδικών ενζύμων εισέρχεται στο ωάριο. Οι πυρήνες των δύο απλοειδών γαμετικών κυττάρων (σπερματοζωάριο & ωάριο) συντήκονται και προκύπτει ένα διπλοειδές κύτταρο, το ζυγωτό, με 46 χρωμοσώματα. Το ζυγωτό είναι το πρώτο κύτταρο του νέου οργανισμού. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 210-211)
RSS feed
Σχολιάστε...