ΘΕΜΑ Β
Ι. α) Οι μεικτοί αδένες περιλαμβάνουν εξωκρινή και ενδοκρινή μοίρα. Μερικές φορές κύτταρα του επιθηλιακού ιστού μπορεί να παράγουν και να εκκρίνουν κάποιο προϊόν και τότε συνιστούν έναν αδένα. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 9-10)
β) Ο αδένας που παράγει ινσουλίνη ονομάζεται πάγκρεας. Παράγει επίσης τη γλυκαγόνη καθώς και το παγκρεατικό υγρό. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 10)
γ) Η εξωκρινής μοίρα του παγκρέατος εκκρίνει το παγκρεατικό υγρό στο δωδεκαδάκτυλο, διά μέσου του παγκρεατικού πόρου, ενώ η ενδοκρινής μοίρα εκκρίνει στο αίμα την ινσουλίνη και τη γλυκαγόνη, οι οποίες ελέγχουν τη συγκέντρωση της γλυκόζης στο αίμα. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 10)
====
ΙΙ. α) Από τα κύτταρα των τοιχωμάτων των σπερματικών σωληναρίων των όρχεων παράγονται σπερματοζωάρια, που μαζί με ουσίες αποτελούν το σπέρμα.
Καθένα από τα σπερματοζωάρια αποτελείται από την κεφαλή, το ενδιάμεσο σώμα και την ουρά. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 204, 210)
β) Η εκφορητική οδός που ακολουθούν τα σπερματοζωάρια από τους όρχεις που παράγονται μέχρι τη βάλανο ονομάζεται σπερματικός πόρος, ενώ το τμήμα της οδού που καταλήγει στη βάλανο ονομάζεται ουρήθρα. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 204)
γ) Ο προστάτης, οι δύο βολβουρηθραίοι αδένες και η σπερματοδόχος κύστη εκκρίνουν ουσίες, που μαζί με τα σπερματοζωάρια αποτελούν το σπέρμα. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 204)
δ) Όταν η γυναίκα διεγερθεί ερωτικά, ο κόλπος της υγραίνεται και οι μύες του χαλαρώνουν. Αυτό διευκολύνει την είσοδο του πέους σε στύση. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 211)
===========
ΘΕΜΑ Δ
Ι. Επειδή ο τρόπος δημιουργίας και μεταφοράς της νευρικής ώσης είναι ο ίδιος, ανεξάρτητα από το είδος του ερεθίσματος, οι διαφορετικές αισθήσεις είναι αποτέλεσμα διαφορετικού τρόπου ανάλυσης και ερμηνείας αυτών των νευρικών ώσεων που σχετίζεται με την περιοχή του φλοιού όπου καταλήγουν οι νευρικές ώσεις. Για παράδειγμα, οι νευρικές ώσεις που φτάνουν σε μία περιοχή του κροταφικού λοβού (κέντρο ακοής) ερμηνεύονται, ανεξάρτητα από τον τρόπο δημιουργίας τους, ως ήχος, ενώ άλλες, που φτάνουν σε άλλη περιοχή (κέντρο γεύσης), πάντα ως γεύση. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 171)
ΙΙ. Γενικά εξοικείωση είναι η αναγνώριση ενός ερεθίσματος ως μη σημαντικού, με συνέπεια ο οργανισμός να μαθαίνει να μην αντιδρά σε αυτό. Για παράδειγμα, ένας επαναλαμβανόμενος ήχος παύει ύστερα από κάποιο χρονικό διάστημα να προκαλεί την αντίδραση μας.
Ύστερα από την επίδραση μιας συγκεκριμένης ουσίας, στα ειδικά τριχοφόρα κύτταρα του οσφρητικού βλεννογόνου, για ορισμένο χρόνο, η αίσθηση της όσφρησης μειώνεται ή χάνεται (εξοικείωση υποδοχέα). Οι υποδοχείς της όσφρησης διατηρούν όμως την ικανότητα τους να ανιχνεύουν άλλες οσμηρές ουσίες. Επομένως, μια δυσάρεστη οσμή μετά από λίγο χρόνο παύει να γίνεται αντιληπτή.
Οι χημικές ουσίες, για να ανιχνευτούν, πρέπει να διαλυθούν πρώτα στο σάλιο. Οι υποδοχείς της γεύσης που βρίσκονται κυρίως στις αναδιπλώσεις του βλεννογόνου της γλώσσας (γευστικές θηλές) και σε μικρότερους αριθμούς, στον ουρανίσκο και στο φάρυγγα, εξοικειώνονται ταχύτατα με τις χημικές ενώσεις που ανιχνεύουν. Η «απώλεια της γεύσης» μπορεί να αποφευχθεί, αν η τροφή μετακινείται σε όλη την επιφάνεια της γλώσσας, έτσι ώστε να διεγείρει διαφορετικούς, κάθε φορά, υποδοχείς. Γι αυτό το λόγο οι δοκιμαστές κρασιών μετατοπίζουν συνεχώς τη γουλιά του κρασιού μέσα στο στόμα τους. Αυτή η πρακτική της συνεχούς μετακίνησης του κρασιού μέσα στο στόμα βοηθά στην ανίχνευση των χημικών ουσιών του κρασιού, αφού διαλύονται καλύτερα στο σάλιο. (Σχολικό Βιβλίο, σελ. 164, 185-186)
Σχολιάστε...